SAKRAMENTY I SAKRAMENTALIA

 

"Z Jego przebitego boku wypłynęła Krew i Woda i tam wzięły początek Sakramenty Kościoła, aby wszyscy ludzie pociągnięci do otwartego serca Zbawiciela z radością czerpali ze źródeł zbawienia" - Fragment prefacji z Mszy Świętej ku czci Najświętszego Serca Pana Jezusa.

Jezus umarł na krzyżu, aby umożliwić zbawienie każdemu z nas. Byśmy jednak mogli z tego skorzystać każdy osobiście musi zachować łączność z Bogiem. A  łączność tę najpiękniej i najpełniej osiagamy korzystając z sakramentów.

Myślę, że większość z nas bez problemu potrafi wymienić siedem Sakramentów Kościoła. Pewnie też przynajmniej mniej więcej o co w każdym z nich chodzi i jaką łaskę otrzymujemy. Ale gdyby zapytać ogólnie co to jest Sakrament? Co jest wspólnego między chrztem i Eucharystią? Co łączy bierzmowanie i pokutę? Jakie jest podobieństwo małżeństwa i sakramentu chorych? Czy umielibyśmy odpowiedzieć? Moż najbardziej z wszystkimi pozostałymi kojarzy się kapłaństwo. 

Gdy jeszcze byłam uczennicą któryś z katechetów podał bardzo krótą, ale jakże trafną definicję - sakrament jest to znak widzialny łaski niewidzialnej. Innymi słowy - poprzez widzialne znaki takie jak polanie wodą, namaszczenie poświęconym olejem, nałożenie rąk, spożycie konsekrowanej hostii w sposób niewidzialny działa sam Bóg. Udziela swoich wielkich łask i prowadzi do zbawienia. 

Aby sakrament udzielony został w sposób ważny konieczna jest obecność upoważnionego do tej posługi szafarza oraz wykonanie przez niego gestów i wypowiedzenie ściśle określonych w przepisach liturgicznych słów.

Sakramenty udzielane są wyłącznie w Kościele (nie chodzi o budynek sakralny, ale o wspólnotę Ludu Bożego). Nie mają nic wspólnego z magią. Są wyłącznie darem bezinteresownej miłości Boga do człowieka, a siła ich działania zależy przede wszystkim od wiary osoby przyjmującej i otwarcia się na łaskę. Jeżeli przystąpimy do sakramentu z wielką pobożnością, poprzedzimy to szczerą modlitwą wtedy naprawdę możemy poczuć działanie i obecność Boga w nas. Jeśli natomiast ktoś przystępuje wyłącznie z przyzwyczajenia, tradycji, "bo co ludzie powiedzą", dla "świętego spokoju" wtedy często możemy mieć poczucie, że po spowiedzi, komunii, bierzmowaniu w naszym życiu właściwie nic się nie zmieniło. 

W skrajnych przypadkach, gdy przystąpienie jest całkowicie niegodne, bez wiary mówimy o profanacji, która jest ciężkim grzechem. Wówczas za świętym Pawłem możemy napisać, że "Kto spożywa i pije nie zważając na Ciało wyrok sobie spożywa i pije (1 Kor 11, 29).

Oprócz sakramentów w Kościele mamy także różnego rodzaju konsekracje i poświęcanie n.p. kościołów, ołtarzy, kielichów mszalnych, wody, palm, medalików itp. Błogosławieństwa, egzorcyzmy, posypywanie popiołem i inne znaki liturgiczne, które nazywamy sakramentaliami. Według Konstytucji dogmatycznej o Liturgii "Sakramentalia to święte znaki, które na podobieństwo sakramentów wskazują przede wszystkim na duchowe dobra osiągane dzięki wstawiennictwu Kościoła. Przygotowują one ludzi do przyjęcia właściwego skutku sakramentów i uświęcają różne okoliczności życia" (KL 60).